Petrol fiyatlarındaki düşüşün sebebi ne?

Geçen hafta tanıdık tanımadık iş adamları petrolü konuşuyordu ve bana da çok soru geldi. Ne oldu da petrol fiyatları eksi oldu? Hatta eksi 40 oldu. Yani bir mağazaya bir şey almak için giriyorsunuz ve mağaza sahibi size yalvarıyor ne olur bu ürünü alın, üzerine size para vereceğim. Böyle bir şey gerçek hayatta zor olsa da Amerikan türü petrol WTI’de iki gün eksi fiyat gördü.

Peki, ne oldu? Hala bilmeyen kaldıysa hikâyenin özeti şu, Amerika’da petrol koyacak yer kalmadı. Her yerden petrol taşıyor. Uzun lafın kısası bu.

Biraz açılayım, Amerikan türü petrol West Teksas Intermediate (WTI), New York emtia Borsasında vadeli kontratlarla işlem görüyor. Kontrat sona erdiğinde hala uzun pozisyondaysanız, yani alım kontratlarını elinizde tutuyorsanız, bu borsada fiziksel olarak petrolü teslim almak zorundasınız. Örneğin 1000 varil teslim almak zorunda olduğunuzu düşünün, bütün depolar dolu, koyacak yer yok, ne yapacaksınız. Mecburen ben üstüne para vereyim petrolü almayayım demek zorunda kaldı traderlar.

ABD’de ve dünyada talep birden düşünce tüm depolama alanları, petrol tankerleri, petrol boru hatları dolma noktasına geldi. Mayıs kontratının fiziki teslimata döneceği 21 Nisan son gününe yaklaşırken elinde alım kontratı olanlar satmakta zorlanacaklarının farkına biraz geç vardılar. Yani diğer piyasa oyuncuları onları sıkıştırdı. Çok nadir olabilecek bir şey ama netice olarak oldu. Bu yazıyı yazarken Haziran WTI 17 dolar, Brent petrol ise 22 dolar seviyesindeydi. Yani Haziran kontratına geçince ve petrol fiyatlarını yukarı yönlü etkileyebilecek birkaç haber gelince piyasa toparlar gibi oldu. Ancak piyasa oyuncuları hala diken üstünde desem yanlış olmaz. Haziran kontratı son günü 20 Mayıs yaklaşmadan dikkat diyelim…